|
HEMŞİN YAYLALARI
AMLAKİT
Çamlıhemşin`den Pokut üzeri yaya gidilirse 40-45 km uzaklıktadır.Eğer, Elevit üzeri, Tirevit yaylası aşılarak Palovit yaylasına inilince dere içi aşağı doğru hareket edilirse 50-55 km de varılabilir.Bu güzergah üzeri yaklaşık 3,5-4 saat yolculuk sürmektedir.
Dere düzünde horon
Araç yolu, Amlakit Yaylası'nda son bulur. Amlakit'e inmeden araç y olu takip edilirse Meleskurluların eski `çağ yolu' olan Kotençur patikasına sapılır. Çağ, bölgede 1800 metre üzerindeki yaylaların yakacak ihtiyacını karşılayan bildiğimiz ormangülü.
Bölgenin bitkisel çeşitliliğinden sebep bu rotada haziran başlarında adeta koku deryasında yolculuk edersiniz. `Yerdumanı'nın olmadığı o zamanlarda bir de karşıda inci gibi dizilen evleriyle Sal ve Pokut yaylalarını, sağınızda Memişefendi tepelerini, aşağıda ise tüm çekiciliği ile Amlakit Yaylası ve Meğo Vadisi'ni görünce yol hiç bitmesin istersiniz. Yoğun buharlaşma sonucu oluşan sis, yörede `yerdumanı' olarak adlandırılıyor.
Şimdikinden daha yaygın olarak beslendikleri dönemlerde bazen hayvanların yuvarlandığı uçurumlardan geçince Kotençur Yaylası'na varılıyor. Vadinin güzelliği derelerle daha da katmerleniyor. Zaman zaman gelen çığlar yayladaki ev sayısını azaltmış olsa da geriye kalan ve taş duvarları likenlerle kaplı evler görülmeye değer. Kotençur'dan Tatar Dağı'na ise taş döşeli bir patikayla varılıyor.
Tatar'a ulaşınca da Ambarlı ve Kito yaylalarına dek uzanan ve sonsuz gibi görünen bir derinlikle, Cehennem Deresi ile bütünleşmiş bir manzarayla karşı karşıya kalırsınız. Manzara hem irkilticidir hem de çok güzel.
Kızılçağıl sırtlarından çıkan sular Mekensuz Deresi'ni oluşturmadan önce 2 bin 700 metrelerde Kermukereç Menderesi'ni oluşturuyor. Hemen yanı başında ise Amlakitlilerin `deniz' dediği Kermukereç Buzul Gölü var. Menderesin düzlükleri, yayla şenliklerinde insanların horon ve diğer oyunlarının mekânı. Bu oyunlardan biri yörede `metlugi' olarak bilinen çelik çomak. Bir diğeri de buralara özgü `hudutlugi'.
Bu oyunda amaç rakibin büyük kayalar üzerine diktiği bir taşı küçük taşlar atarak devirmek. Kaybedenin işi zor, çünkü kazananı sırtına alıp taşıyor.
İnsan için en yararlı bitkilerden `çemağ'dan yörede çokça var. Çocukluğumuzda çemağlarla sık sık oynardık, ondan elde ettiğimiz zarları şişirir, dişlerimizle gıcırdatır, en sonunda da patlatırdık. Hayvanlara çobanlık ederken boynumuza asıp içinde nevalemizi taşıdığımız ve `davarcık' dediğimiz azık kabı da bu bitkiden örülürdü. Çemağ'ın bir işlevi de kurutulduktan sonra, üzerinde mışıl mışıl uyuduğumuz dünyanın en sağlıklı yataklarında dolgu olarak kullanılmasıydı.
Kotençur'dan Amlakit Yaylası'na doğru giderken, yaylacıların geleneksel horon yeri Poşğut Düzü'nden geçilir. Patika takip edilince de ormanın hemen bitiminde kurulmuş, Palovit Deresi'nin ikiye böldüğü Amlakit Yaylası'nın muhteşem görüntüsüyle karşılaşılır
Günümüzde daha çok tatil amaçlı gidilmekte olan bu yaylaya, Hala,Aşağı Vice,Yukarı vice,Tumasli ve Pogina`dan gelinmektedir. Yaylada kışın konaklama yapılan ev yoktur.Ancak yaz mevsiminde küçük çaplı pansiyonculuk yapılır.(Ufuk PANSİYON) Yaylaya haziran ayının 20`si civarında yaylacılar çıkış yapmaktadır. Ancak turistik maksatlı gezi ve ziyaretler ağustos başında başlar.
KAHVEDE HORAN
Yaylaya çıkışlarda Vartovor adı verilen şenlikler düzenlenir. Bu şenliklerde tulumlu horonlar oynanır, etli yemekler pişirilip topluca yemekler yenilir.Yaylada market ve benzeri hiçbir tesis yoktur, eğlence amaçlı yalnız bir adet yayla kahvehanesi bulunur.
Bu yayla üzerinde Palovit yayalasına geçilerek oradan da Artvin ili Yusufeli ilçesine geçiş yapılabilir. Amlakit yaylası Kaçkar dağlarına tırmanmak isteyen sprocular için de ideal bir geçiş yoludur. düzlük ve korunaklı yapısı ile de çadırlarda konaklamaya müsait bir coğrafyası vardır. Amlakit yaylasına komşu yaylalar; Palovit, Samistal, Melezkur, Hanzindak, Pokut ve Sal yaylalarıdır
Vartavor her yıl Ağustos ayının ikinci haftasından sonra yapılan ve bir hafta süren bir şenliktir. Aslında bir bağ bozumu şenliği olan Vartovor artık şekil değiştirmiştir. Yaylacıların toplanıp eğlendikleri ve yıl boyunca görüşmeyen insanların görüşmesine vesile olan bir etkinlik halini almıştır. Eğlence sadece yaylalara özgü olarak yapılmaktadır.
Yaylacıların ortak malı olan ve `çardak' denilen yerde akşamları oynanan horona yalnızca erkekler katılıyor. Bayanlar yine çardakta bulunuyor ama horona girmiyorlar. Genç kızlar horon halkasının dışındaki tribünlerde, evli ve yaşlı bayanlar ise halkanın ortasında `semli' denen küçük sandalyelerde oturuyor.
Tulumcu halkanın içinde ve ayakta çalıyor. Vartavor aynı zamanda bekâr erkek ve bayanlar için birbirini tanıma fırsatı. Bu olay özellikle çardak akşamlarında daha gizemli bir hal alıyor. Erkekler en güzel kıyafetlerini (eskiden ütülensin diye yatak altlarına sererlerdi) giyiyor, çoğu da çakırkeyif oluyor.
Bayanlar ise her gün sardıklarını değil, geceye özel ve kendilerine en çok yakışan İran şaylarını kuşanıyor. Sahil kesiminde `puşi' de denen bu çok renkli başörtüsü Hemşin yöresine özgü ve değişik bir şekilde başa bağlanıyor.
Gündüz ise günübirlik geziler yaparak yaylanın çevresini de canlı tutmaya çalışılır
Vartovor geçmişte olduğu gibi günümüzde de halkın toplumsal ve psikolojik birçok gereksinimine yanıt vermektedir. Bir kültürel olgu toplumda işlevsel olduğu sürece varlığını gösterir ve kuşaktan kuşağa aktarılır.
Vartovor yıl boyunca durmadan dinlenmeden çalışan yöre halkının; buluşma, kaynaşma yeridir. Sadece köyde yaşayanlar değil, büyük kentlere göç eden yöre halkı da vartovora gelmek için büyük bir gayret göstermekte, işlerini vartivora göre ayarlamaktadır.
Vartovor yorgunluğun atıldığı, hasretin giderildiği, eğlenme, kaynaşma yeridir. Duygu ve düşünceler en güzel ve çarpıcı olarak türkü yoluyla vartovorda dile getirilir.
Sevgililer sevgilerini, kırgınlıklarını, komşular beklentilerini, dargınlar yergilerini, gurbetçiler özlemlerini anlatır türkülerle. Bu nedenle şenlik bir anlamda da iletişim işlevi görüp, bireyi bilinç altına ittiği sıkıntılardan uzaklaştırıp, ruhsal doyuma ulaştırmaktadır.
Birbirleriyle karışıp kaynaşan halkın ilişkilerini güçlendirmekte, toplumsal düzeni sağlamlaştırmaktadır.
Vartovor şenliklerinin yukarıda anlatılan işlevlerden dolayı, biçimde değişime uğrasa da içerikte amacını koruyarak, kuşaktan kuşağa aynı görkem ve ihtişamla kutlanacak, amlakit Yaylası daha uzun yıllar şenliklere ev sahipliği yapacaktır.
AMLAKİTE GELMEMİN
İKİ SEBEBİ VARDIR
BİRİ PELAZIN SUYU
BİRİDE NAZLI YARDUR
EĞNEDAPUN DÜZÜNDEN
AMLAKİTE BAKTINMI
BENİ YAKTUĞIN GİBİ
BAŞKASINI YAKTINMI
DERE DÜZÜNDE PUĞAR
BOŞİNA ÖYLE AKMA
BENİM SEVDUĞUM VARDIR
BANA ÖYLE YAN BAKMA
EY DERİN DÜZ DERİN DÜZ
ADIN GİBİ DERİNSEN
HER TAŞUNGUN ARDINDA
NE SEVDALAR SAKLARSEN
GİDİYORUM BURADAN
VARTOVORDUR DURAĞIM
SİZLERDEN AYRI KALDIM
ODUR BENİM MERAĞUM
HÜSAYATİN DÜZÜNE
HELİKOPTER ENECEK
EVLENMEYİN UŞAKLAR
NAYLON KIZLAR ÇIKACAK
GİYDİM AYAKKABIYI
GEL BAĞLA BAĞLARINI
TERKEDİP GİDİYORUM
AMLAKİT DAĞLARINI
Ufuk Pansiyon,
2012m rakımda Kaçkar Dağlarının eteğinde Palovit Şelalelerinin ve Palovit vadisinde ormanın bittiği ovidin(ovit halk dilinde ineklerin otlatıldığı yaylım)başladığı yer olan Amlakit Yaylasındadır
Ufuk hanım ismini verdiği pansiyona tüm sevecenliği,içtenliği ve becerikliliğini de veriyor.Kadir bey'in bel fıtığı gündemde değilse amlakit'in alahi kırmızıpullu alabalıkları sofranıza gelebilir. Geleneksel kurtboğazı masif ahşap olan iki katlı binanın içinde 1-2 yataklı 5 oda oturma salonu ve devamlı sıcak suyu olan ortak tuvalet-banyosu var.Geçen yaz bahçeye tuvalatli banyolu 2 bungalov daha kondurdular. En keyiflisi de çardakta şöminebaşı rakı muhabbetleri?
GÜZEL DİYORLAR SANA
DERE İÇİ ELEVİT
ELLER NE DERSE DESİN
YAKTUN BENİ AMLAKİT
ibilinin notu= Resimlerin bazıları diğer sitelerden alınmıştır. Emeği geçen herkese teşekkür ederim. Ben sadece rahmetli Yusuf dedemin ustaya söylediği gibi'' ben oturduğum yerde bir paçğa yaptım
Sitemize 398171 ziyaretçigirdi
|
|